Yakın Doğu Üniversitesi İslam Tetkikleri Merkezi Dergisi

Öz

This research deals with the grammarians 'opinion
about the sentence that begins with "cana" and its siblings, is it a
noun phrase or verb phrase? I went on in this research that the grammarians did
not declare - as I read – if it is a noun phrase or verb phrase, except Ibn
Hisham in his book, "Moghni al Labib" stated that it
is  a verb phrase.

But the other grammarians differed in the fact that
"cana" and its siblings were verbs or letters, those who said they
are verbs ,differed in their being indicative of time only or event only or
both. Some of the grammarians also went on to say that they are verbs that were
not real, and called them verbs of the phrase.

The research stats a view from one of the modern
grammarians who said that the sentence which begins with "cana" and
its siblings is a nominal sentence, namely, Dr. Mohamed Hamasa Abdullatif (may
Allah have mercy on him) Professor of grammar and linguistics at the Faculty of
Dar Al-Uloum, Cairo University, and member of the Arabic Language Academy
,  Saying what he relied on in this
opinion in eight points.one point is , That ibn Genie believes that it is not
necessary to feminize "kana" for her name if he was feminine to the
need for feminization of the act of his worker if he was feminine for the
previous reason. That you can say "a child ate an apple" (akl altifl
tofaha) we can use the subject without ال)) but we can't say "A man was here" (kana rajul hona) it means we can't use
the word "man" )rajul) without (ال)
because we can't start the sentence with a subject without (ال) except in certain cases, which are not these.

In
this research, I believe that the sentence that begins with "cana",
is a nominal sentence, adding to what Mohammed Hamasa Abdul Latif said, which
strengthens this opinion as the verb can settle for its
subject. We can say :( qam alrajul , wanam altifl) 'the man stands up…..the
child has slept'.It is not correct to say: Today the is cold, but yesterday
was…....., without completing the sentence, say, for example: warm.

Öz

Bu çalışma, Nahiv İlminde (كان وأخواتها ) olarak bilinen nâsih fiillerin, amelleri itibariyle bulundukları cümle üzerindeki fonksiyonlarının cümleyi “isim cümlesi mi” yoksa “fiil cümlesi mi” yaptığına ilişkin Nahiv Bilginlerinin görüş ve tartışmalarını ele almaktadır.

Araştırmamızda –görebildiğimiz kadarıyla- Nahivciler bu konuyu tam olarak izah etmemektedirler. Ancak İbn Hişâm, “Muğni’l-Lebîb” adlı eserinde Nâsih fiillerle kurulan cümlenin “fiil cümlesi” olduğuna açıktan vurgu yapar. Oysa Nahiv Bilginleri “Kâne ve kardeşleri” ’nin, öncelikle fiil mi, harf mi oldukları hususunda görüş birliğine varamamışlar, bunların fiil olduğunu savunanların bir kısmı, “zaman bildirdikleri” üzerinde israr ederken, bir kısım nahivci ise, sadece “oluş ve eylem” ifade ettiğini, bazıları da hem “zaman” hem “eylem” bildirdiklerini vurgulayarak ihtilafı sürdürmüşlerdir. Hatta bazıları da, bunların “hakiki manada” fiil olmayıp, “itibari fiil” olduklarını bile dile getirmişlerdir.
Araştırma, -yeni nahivcilerin- ortaklaşa dile getirdikleri “Kâne ve Ahavâtühâ” ile başalayan cümlenin bir “isim cümlesi” olduğuna dair görüş birliklerinin yerinde ve doğru olduğuna dair bir sonuca ulaşmaktadır. Bu konuda özellikle, Aarap Dili Akademisi Üyesi ve Kahire Üniversitesi Sarf-Nahiv ve Urûz İlimleri Fakültesi eski hocalarından Sn. Prof. Dr. Muhammed Hamase Abdüllatif’in konuyu sekiz noktada özetleyen görüşüne yer verilmiştir, ki bizim tercihimizi Muhammed Hamase Amdullatîf’in şu değerlendirmesi güçlendirmektedir:
Lazım fiiller, sadece fail aldıklarından, fiil cümlesi, “fiil ve failden” oluşabilir. Mesela, ( قام الرج ل ), ( نام طف ل ) gibi cümleler kurabiliriz. Ama nâsih fiil ile kurduğumuz cümlede mutlaka cümlenin haberi olmalıdır. Mesela, ( اليومَ الجوُّ بارد ) isim cümlesinin başına ( كا ن ) getirdiğimizde; (أمسِ فكان الجوُّ... ) diyemeyiz, mutlaka, ( أمسِ فكان الجوُّ حارًّا ) şeklinde haberini vermemiz gerekir. Zira nâsih fiillerin amelleri, noramal fiiller gibi değildir.